Suplementacja witaminy D - moda czy konieczność?

Witamina D jest bardzo ważnym elementem wspierającym nasze zdrowie.

Nazywana witaminą słońca ponieważ, jak pewnie wiecie wytwarzana jest w naszym organizmie pod wpływem promieni słonecznych.

 

I o ile latem spełniając trzy podstawowe warunki, czyli wystawienie się przez 15 minut dziennie w godzinach 10.00-15.00 na promieniowanie słoneczne przy odsłonięciu ok. 18% masy ciała (czyli np. przedramiona i podudzia) jesteśmy w stanie dostarczyć sobie 2000 - 4000 j.u. witaminy D to już jesienią i zimą niestety pozyskanie odpowiedniej ilości ze słońca nie jest możliwe.

 

Oznacza to również, że jeżeli latem pracujecie w biurach w tych godzinach i nie wystawiacie się na słońce to również prawdopodobieństwo niedoboru witaminy D jest bardzo duże.

 

Istotnym źródłem witaminy D są również produkty spożywcze ale myślę, że korzystanie tylko z tej możliwości również może być kłopotliwe.

 

Jakie produkty i w jakiej ilości musiałybyśmy zjeść aby zapewnić sobie 1000 j.u. witaminy D3?

• 200 g łososia
• 2,5 kg dorsza
• 657 g makreli
• 20 jajek
• Kilka kilogramów żółtego sera
• 80 litrów mleka

A dlaczego odpowiednia podaż witaminy D3 jest taka ważna?

 

Ponieważ bierze ona udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie.

 

Są to procesy:

 

mineralizacji kości i prawidłowego rozwoju układu kostnego. W początkowym etapie naszego życia odpowiada np. za prawidłowy rozwój uzębienia. U dorosłych jej niedobór może sprzyjać rozwojowi osteoporozy.

związane z prawidłowym działaniem układu nerwowego. Jej niedobór może powodować zaburzenia snu.

związane z prawidłowym działaniem układu mięśniowego – jej niedobór może powodować bóle mięśniowe.

regulacji ciśnienia tętniczego jak i regulowania stanów zapalnych mięśnia sercowego spowodowanego np. przewlekłą niewydolnością serca.

Wspierające pracę układu odpornościowego

Regulacji emocji i nastroju. Badania wykazują, że niski poziom witaminy D3 może predysponować do wystąpienia zaburzeń

depresyjnych. Przeprowadzono badanie, w którym suplementacja witaminą D przez okres trzech miesięcy (4000 IU/dzień przez jeden miesiąc i 2000 IU/dzień przez dwa miesiące) znacznie zmniejszyła nasilenie depresji, drażliwość, zmęczenie, wahania nastroju, trudności ze snem, osłabienie, zdolność koncentracji u nastolatków z rozpoznaną depresją.

Produkcji hormonu kalcytriolu regulującego liczne szlaki komórkowe mogące mieć wpływ na powstawanie i na wyniki leczenia chorób nowotworowych. Wyniki wielu badań wskazują, że niedobór witaminy D zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Z kolei suplementacja (uzupełnienie normalnej diety) witaminą D przeciwdziała powstawaniu nowotworów przewodu pokarmowego, takich jak rak przełyku, żołądka, wątroby, trzustki i jelita grubego.

To jaką ilość witaminy D3 powinniśmy przyjmować zależy głównie od jej poziomu w naszej krwi więc optymalny poziom suplementacji powinien być dopasowany do tego poziomu po konsultacji z lekarzem.

 

Ale jeżeli nie mamy czasu lub możliwości zrobienia badania to w okresie październik - kwiecień (lub przez cały rok jeżeli nie są spełnione warunki związane z ekspozycją na słońce chociaż zgodnie z wytycznymi nawet po spełnieniu tych warunków suplementacja jest wciąż zalecana i bezpieczna) obowiązują następujące wskazówki związane z dawkowaniem witaminy D3:

 

dzieci od 1. do 10. roku życia – 600-1000 IU dziennie w zależności od masy ciała oraz spożycia witaminy D

młodzież od 11. do 18. roku życia – 800-2000 IU dziennie w zależności od masy ciała oraz spożycia witaminy D

osoby dorosłe od 19. do 65. roku życia – 800-2000 IU dziennie w zależności od masy ciała oraz spożycia witaminy D

seniorzy od 65. do 75. roku życia – 800-2000 IU dziennie w zależności od masy ciała oraz spożycia witaminy D

seniorzy powyżej 75. roku życia – 2000-4000 IU dziennie w zależności od masy ciała oraz spożycia witaminy D. Przy czym dawki powyżej 2000IU należy stosować pod nadzorem lekarza.

Określone jednak zostały grupy zaburzeń przy których, ze względu na większe ryzyko niedoboru, wskazane jest określenie poziomu 25(OH)D w surowicy przed rozpoczęciem suplementacji.

 

Jakie to zaburzenia?

 

Zaburzenia narządów ruchu

Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej

przewlekle leczenie niektórymi lekami (przewlekła kortykosteroidoterapia, leczenie ketokonazolem, lekami antyretrowirusowymi i przeciwdrgawkowymi)

Zaburzenia trawienia i wchłaniania

Choroby wątroby

Choroby nerek

Choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego np. nadczynność i niedoczynność przytarczyc, nadczynność i niedoczynność tarczycy, cukrzyca typu 1, anoreksja

Zaburzenia rozwoju somatycznego np. niskorosłość, wysokorosłość, otyłość, kacheksja

Opóźnienie rozwojowe

Choroby układu nerwowego

Choroby alergiczne

Choroby autoimmunizacyjne np. cukrzyca typu 1, Hashimoto, RZS

Zaburzenia odporności

Choroby nowotworowe

Choroby układu krążenia

Choroby metaboliczne np. cukrzyca typu 2, otyłość, zespół metaboliczny

 

Dlatego jeżeli chorujecie przewlekle to koniecznie skonsultujcie zasady suplementacji ze swoim lekarzem.

 

Ważnym wskazaniem jest również fakt, że podaż jednorazowych dawek uderzeniowych witaminą D w naszych warunkach geograficznych bez konsultacji z lekarzem nie jest wskazana ponieważ przedawkowanie tej witaminy jest jak najbardziej możliwe .

 

Przy stężeniach powyżej 88ng/ml w surowicy może dojść do hiperkalcemii czyli zbyt wysokiego stężenia wapnia we krwi.

 

Objawami hiperkalcemii w ostrym zatruciu są między innymi brzmiące groźnie: splątanie, poliuria (wielomocz), polidypsja (nadmierne pragnienie), wymioty, osłabienie mięśni a w przewlekłym: kamica nerkowa i ból kości.

 

Dlatego warto stosować się do określonych przez lekarzy/badaczy zaleceń.

 

Mimo tego, że za oknem jeszcze sporo słońca to włączenie witaminy D3 do codziennych rytuałów pomoże Wam wspierać Wasze zdrowie i samopoczucie jesienią i zimą więc warto o nią zadbać.

 

Dużo zdrowia dla Was wszystkich.

Źródła:

"Korzyści i zagrożenia wynikające z suplementacji witaminą D" Piotr Kmieć, Krzysztof Sworczak Katedra i Klinika Endokrynologii i Chorób

Wewnętrznych, Gdański Uniwersytet Medyczny

"Wytyczne dla lekarzy rodzinnych dotyczące suplementacji witaminy" Zalecenia opracowane przez Polską Grupę Roboczą International University Family Medicine Club

"ZASADY SUPLEMENTACJI I LECZENIA WITAMINĄ D

– NOWELIZACJA 2018" POSTĘPY NEONATOLOGII 2018;24(1)